SJÁLFSMYND

Nemendur vinna myndræna frásögn úr nánasta umhverfi, upplifunum og ímyndunum með því að nota á fjölbreytilegan hátt viðeigandi efni, verkfæri og tækniFærni eða aðferð í handverki og listum. More. Þau læra að þekkja muninn á grunnformum og náttúrulegum formum og kynnast mismunandi miðlum s.s. málverki, teikningu, grafíkSú grein myndlistar sem byggist á hvers konar þrykktækni. Myndirnar eru t.d. unnar á málmplötu, stein, tré eða línóleumdúk, síðan er litur/sverta borin á flötinn og myndin þrykkt á pappír, oftast í takmörkuðu upplagi. Afþrykkin eru síðan tölusett og árituð af listamanninum sem oftast annast prentunina sjálfur. (e. graphic art) More, ljósmynd og höggmynd. Rætt er um hvaða svipbrigði/tilfinningar má lesa út úr andlitum fólks.

Sameiginleg hæfniviðmið fyrir list- og verkgreinar

Við lok 4. bekkjar getur nemandi t.d.:

• unnið eftir einföldu ferli frá hugmynd til afurðar,
• tjáð sig á einfaldan hátt um viðfangsefni sitt,
• gengið frá eftir vinnu sína,
• lagt mat á eigin verk.

Hæfniviðmið fyrir sjónlistir

Við lok 4. bekkjar getur nemandi t.d.:

Vitið þið hvað sjálfsmyndPortrett sem listamaður málar eða teiknar af sjálfum sér. More er? Hugtakið sjálfsmyndPortrett sem listamaður málar eða teiknar af sjálfum sér. More (e. self portrait) er útskýrt fyrir nemendum með mynddæmum en gott er að hafa mynddæmi af mismunandi tagi m.t.t. tækniFærni eða aðferð í handverki og listum. More t.d. málverk, teikningu, þrykk, ljósmynd, höggmynd o.fl. til að kynna þessi hugtök fyrir nemendum.

Dæmi um leitarorð: Judith Leyster self portrait | Leonardo da Vinci 1512 drawing |  Rembrant van Rijn 1630 etching | Rosa Bonheur self portrait | Portraits of Vincent van Gogh painting | Andy Warhol self portrait 1967 photography Joseph K Levene | SjálfsmyndPortrett sem listamaður málar eða teiknar af sjálfum sér. More Thorvaldsens með Vonargyðjuna

Nemendur fá því næst spegil (t.d. stærðfræðispegil) og meðan þeir grandskoða andlit sín í speglinum er farið í gegnum öll hugtök sem tengjast höfðinu og andlitinu með því t.d. að teikna höfuð og andlit á töfluna. Gott er að fara í: lögun höfuðsins, staðsetningu og lögun augnanna svo og lit þeirra, lögun og lit andlits og hárs, augnhár, augabrúnir, enni, nef, munn, háls o.s.frv. Að lokum má sýna nemendum mynddæmi t.d. eftir aðra nemendur og um leið er farið í hvernig á að vinna verkefnið.

Nemendur fá A3 karton (hvítt eða annan lit eftir smekk) og byrja á að teikna höfuðið. Passa þarf að þau teikni það ekki of lítið en það er tilhneiging hjá flestum. Því næst teikna þau allt sem á að vera á höfðinu þ.e. augu (ekki gleyma augasteinum, lithimnu og hvítu), augnhár, augabrúnir, nef, nasir, nasavængi, munn (ræða tilfinningar) og þá þarf að muna eftir tönnum og jafnvel tungu, eyru, hár, háls og axlir. Fylgjast þarf með og hjálpa nemendum að muna eftir öllum atriðum. Síðan lita þau með vaxlitum eða trélitum og fara ofan í útlínurSvartar línur utan um form eða hluti, til dæmis í teiknimyndasögum. More með svörtum tússEru bæði til í fljótandi formi og í pennum. Þeir eru búnir til úr litadufti, vatni og bindiefni. Það er mismunandi eftir framleiðendum hvaða bindiefni eru notuð. More. Mála má bakgrunninn með vatnslitum eða þekjulitum. Útfærslur geta verið margs konar.

Við erum öll ólík í útliti. Getið þið nefnt dæmi? Sum okkar eru með hrokkið hár á meðan önnur eru með slétt hár, sum eru dökk á hörund á meðan önnur eru ljós á hörund.

Þó svo við séum ólík að mörgu leiti erum við einnig lík. Líkamar okkar líta svipaðir út og þeir starfa flestir á sama hátt. Á höfðinu erum við t.d. með eyru, munn, augu, nef og meira að segja flest erum við með agnarsmá nefhár. Annað sem við eigum öll sameiginlegt er að við höfum öll tilfinningar. Nefnið dæmi um tilfinningar? Þær geta verið t.d. gleði, tilhlökkun, sorg, kvíði, hræðsla og spennaSpenna undirstrikar kraftana sem við upplifum í listaverkum. Spenna getur myndast milli sýnilegra og ósýnilegra forma og lína. Listamaðurinn notar spennu til að leiða auga áhorfandans í gegnum myndbygginguna. More. Okkur líður mismunandi eftir því hvað við höfum verið að gera eða upplifa. Prófið að bíta laust í blýant, hvað gerist þá við munninn? Hann brosir. Við megum teikna okkur eins og við viljum sjálf og ráðum hvort við viljum vera glöð á myndinni, hissa, vonsvikin, spennt, leið eða eitthvað allt annað.

Bókin um Tíslu – Um er að ræða námsbók í siðfræði og lífsleikni. Hún fjallar um hugsanir, tilfinningar og atvik sem upp kunna að koma hjá börnum við upphaf skólagöngu og hvernig má takast á við breytingar á jákvæðan hátt.

Halló heimur 1 – nemendabók, kennsluleiðbeiningar – Fjallar m.a. um líkamann

Leit á vef:

self-portrait

sjálfsmynd 

self portrait sculpture

Self-portrait photographs