Markmið
Nemendur
- vinni myndræna frásögn úr nánasta umhverfi, upplifunum og ímyndunum með því að nota á fjölbreytilegan hátt viðeigandi efni, verkfæri og tækniFærni eða aðferð í handverki og listum. More
- þekki muninn á grunnformum og náttúrulegum formum
- fjalli um hvaða gildi myndverk getur haft fyrir hvern og einn
- lýsi myndverki og skoðun sinni á því
- læri að teikna afmörkuð formLögun sýnilegra forma geta bæði verið geometrísk eða lífræn. Form geta bæði verið huglæg og sýnileg. Huglæg form birtast ekki á myndfletinum heldur eru þau formin sem við sjáum fyrir okkur sem form, þegar augun mynda línur á milli mismunandi eininga á myndfletinum. Form hafa ólíka liti og ólíka áferð. More og teikna stórt og skýrt
- læra að lita og fylla upp í fleti
- læri vönduð vinnubrögð
HÆFNIVIÐMIÐ
Sameiginleg hæfniviðmið fyrir list- og verkgreinar
Við lok 4. bekkjar getur nemandi t.d.:
- unnið eftir einföldu ferli frá hugmynd til afurðar,
- hagnýtt þá leikni sem hann hefur öðlast í einföldum verkefnum,
- tjáð sig á einfaldan hátt um viðfangsefni sitt,
- gengið frá eftir vinnu sína,
- lagt mat á eigin verk.
Hæfniviðmið fyrir sjónlistir
Við lok 4. bekkjar getur nemandi t.d.:
- nýtt sér í eigin sköpun einfaldar útfærslur sem byggja á færni í meðferð lita- og formfræðiÖll listaverk eru byggð upp úr formum. Þeim er raðað á myndflöt eða í höggmynd og mynda heildstætt listaverk. Formfræði fjallar um tengslin á milli punkta, lína og flata sem mynda listaverkið. Með því að skoða form og tengslin á milli þeirra má læra margt um myndlist. More og myndbyggingar,
- skapað myndverk í ýmsum tilgangi með margvíslegum aðferðum,
- útskýrt og sýnt vinnuferli sem felur í sér þróun frá hugmynd að myndverki.
Hæfniviðmið fyrir náttúrugreinar
Við lok 4. bekkjar getur nemandi t.d.:
- aflað sér upplýsinga er varða náttúruna,
- sagt frá eigin upplifun á náttúrunni og skoðun á lífveru í náttúrulegu umhverfi,
KVEIKJA
Nemendum eru sýnd dæmi um lögun og liti fiðrilda, hvað þau séu skrautleg og margvísleg. MynsturMynstur er gert með því að endurtaka sömu formin eða litina aftur og aftur á sama hátt. Hugurinn leitar þá ósjálfrátt eftir reglu í endurtekningunni og greinir mynstur. Mynstur er reglulegt þegar endurtekningin er alltaf eins en ef að listamaðurinn endurtekur formin og litina á ólíkan máta er mynstrið óreglulegt. More þeirra eru skoðuð og rædd, hvort þau séu grunnformGrunnformin eru til í öllum litum og margskonar samsetningum. Tvívíð form eru hringur, ferningur og þríhyrningur. Þau hafa lengd og breidd. Þau eru líka til þrívíð en þá eru þau kúla, teningur og píramídi. Þau hafa lengd, breidd og hæð. More eða náttúruleg formNáttúruleg form hafa mjúkar og ávalar línur. Þau eru líka stundum nefnd lífræn form. More. Einnig rætt um línur og hvernig línur geta myndað formLögun sýnilegra forma geta bæði verið geometrísk eða lífræn. Form geta bæði verið huglæg og sýnileg. Huglæg form birtast ekki á myndfletinum heldur eru þau formin sem við sjáum fyrir okkur sem form, þegar augun mynda línur á milli mismunandi eininga á myndfletinum. Form hafa ólíka liti og ólíka áferð. More og muninn á því að teikna og lita. Rætt um eiginleika vaxlita, úr hverju þeir séu o.fl.
KENNSLUSTUND 1-2
Nemendur teikna fiðrildi á A3 karton og þeim bent á að nýta blaðið vel. Síðan er fiðrildið litað þétt og fast með t.d. Neocolor 1 og nemendur fylla vel út í fleti. Til að hvetja þau til að lita vel er sýnt hve vel litaður flöturFlötur myndast þegar línur tengjast saman. Stundum er talað um myndflöt þá er átt við alla myndina eða allt málverkið. Flötur getur líka verið eining innan myndflatarins. More glansar þegar hann er pússaður með pappírsþurrku. Þegar litun er lokið og búið að pússa yfir fiðrildin eru þau klippt út og hengd upp á vegg eða fest á stórt spjald (t.d. er hægt að líma saman nokkur himinblá A2 karton). Virkja má þá sem eru fljótir að klára til að búa til umhverfi fyrir fiðrildin s.s. gras, blóm, tré, sól, ský o.fl. og klippa út og setja á spjaldið með fiðrildunum.
UMRÆÐUSPURNINGAR
Hvernig líta fiðrildi út? Hvernig eru þau á litin? Hvernig mynsturMynstur er gert með því að endurtaka sömu formin eða litina aftur og aftur á sama hátt. Hugurinn leitar þá ósjálfrátt eftir reglu í endurtekningunni og greinir mynstur. Mynstur er reglulegt þegar endurtekningin er alltaf eins en ef að listamaðurinn endurtekur formin og litina á ólíkan máta er mynstrið óreglulegt. More hafa þau?
ÍTAREFNI
ALDUR
Yngsta stig
GRUNNÞÆTTIR
Læsi, sköpun
FJÖLDI KENNSLUSTUNDA
2 x 80 mínútur
ÞVERFAGLEG TENGING
T.d. samþættingarverkefni sjónlista og náttúrugreina.
EFNI OG ÁHÖLD
A3 hvítt karton/pappír
Neocolor I
Skæri
Þurrka eða tuska til að pússa með
HUGTÖK
grunnformGrunnformin eru til í öllum litum og margskonar samsetningum. Tvívíð form eru hringur, ferningur og þríhyrningur. Þau hafa lengd og breidd. Þau eru líka til þrívíð en þá eru þau kúla, teningur og píramídi. Þau hafa lengd, breidd og hæð. More
litir
línur
náttúruleg formNáttúruleg form hafa mjúkar og ávalar línur. Þau eru líka stundum nefnd lífræn form. More
LISTAMENN
Að eigin vali
LISTASAGA
Að eigin vali
HÖFUNDUR
ⓒ Sigrún Ólafsdóttir
Menntamálastofnun 2022